Pagina 37 van: Bulk #6-2021
37oktober 2021
mer staat. Een U betekent dat het een ‘com-
ponent’ gecerticeerd product is. Deze pro-
ducten mogen nooit door de installateur
zelfstandig in gebruik worden genomen.
Aanvullende beoordeling en eventuele
certicering is vereist. Een X betekent dat
de installateur rekening moet houden met
specieke voorwaarden voor gebruik. Deze
voorwaarden zijn te vinden in de hand-
leiding en het certicaat behorend bij het
materieel. Dergelijk materieel is wel als
‘equipment’ gecerticeerd en hee daarom
géén aanvullende beoordeling nodig.
Kleine oorzaken
Het lastige van veiligheid is dat vaak blijkt
dat ‘the devil is in the details’. “Iemand
kan in een sproeidroogtoren bijvoorbeeld
Afb. 4 Ruben Vermeylen, Explosion Safety
Consultant bij ISMA
Afb. 5 Ira Helsloot, hoogleraar Besturen van
Veiligheid aan de Radboud Universiteit
Afb. 2 Televisie-presentator Marit van Bohemen trad op als dagvoorzitter Afb. 3 Karel Neleman, Atex-vakdocent bij NCOI (l) en Gerdian Jansen, Atex-
specialist en lid van diverse normcommissies
een klein ventiel sluiten”, zegt Paul van
Norden, Atex-expert bij FrieslandCampi-
na. “Een detail waarvan je geen drama
verwacht. Maar het gevolg kan zijn dat het
melkpoeder bij de verstuiver gaat klonte-
ren en heet wordt. Wanneer een hete klont
naar beneden valt op het gedroogde poe-
der is een stofexplosie niet uitgesloten. Ri-
sicovolle plekken in het productieproces
zijn het interne bed onderin de toren, het
externe bed en de lterkast.”
Nieuwe fabriek
Procesinstallaties zijn het eenvoudigst ex-
plosieveilig te maken als ze nieuw worden
aangelegd. Men kan dan rekening houden
met de MIE, P
max
en K
st
van de te verwerken
grondstoen en bepalen of de installaties
BULK / Artikel6 / Explosieveiligheid
explosiebestending moeten worden uitge-
voerd of dat ook vervorming mag optreden.
Een Atex-specialist in het projectteam kan
zorgen voor een checklist en een ontste-
kingsbronnen-analyse. Check bovendien
de ontwerpen en berekeningen van toele-
veranciers van apparaten.
Bestaande fabriek
Een bestaande procesinstallatie explosie-
veilig maken is lastiger, omdat veel onvei-
lige situaties moeten worden geïnventa-
riseerd en opgelost. Het is van belang om
te checken of apparatuur nog steeds aan
de normen voldoet en of de bestaande ex-
plosiepanelen nog voldoen. In de loop der
tijd kan veel zijn misgegaan, denk bijvoor-
beeld aan het ontbreken van aardingska-
bels, beveiligingen die zijn overbrugd en
P&ID’s die niet meer up-to-date zijn. Atex-
trainingen helpen daarbij de veiligheid
van de fabriek te vergroten. “Het is ook mo-
gelijk om fabrieken veilig te houden door
te kiezen voor een systematische aanpak
met ¡ying squads. Dit zijn teams die van
fabriek naar fabriek gaan en gericht letten
op bijvoorbeeld aardingen en CO-detectie-
apparatuur.”
Incidentenonderzoek
Als er een explosie hee plaatsgevonden,
moet de oorzaak worden achterhaald.
ISMA hee de afgelopen jaren diverse ex-
plosie-incidenten bestudeerd. “We onder-
zoeken wat het explosieve mengsel was
en hoe de ontsteking ervan kon plaatsvin-
den”, zegt Ruben Vermeylen, Explosion
Safety Consultant bij ISMA. “De oorzaken
liggen niet altijd voor de hand. Zo deed
36-37-38_atex-congres.indd 37 13-10-21 16:28