Pagina 17 van: Haven op- en overslag 2020

17Tekst: Jos Verleg

“Het is van belang dat deze delen worden
afgeschermd met adequate, correct gemon-
teerde en goed onderhouden systemen”,
aldus Dan Marschall. “Het mag niet zo zijn
dat werknemers in staat zijn om deze be-
schermingsmiddelen te omzeilen. Bedenk
dat een gereedschap een werknemer sneller
in een installatie kan trekken dan dat hij het
gereedschap kan loslaten.”

Eventjes
Veel dodelijke ongevallen rond transport-
banden zijn gebeurd omdat een werknemer
‘eventjes’ een kleine ingreep wilde uitvoe-
ren. Denk aan het bijstellen van een deflec-
tor of werkzaamheden aan andere compo-
nenten van een op- of overstortpunt. Ook de
reiniging van een draaiende transportband,
het wegscheppen van mors of het schoon-
vegen van vloeren onder transportbanden
zijn levensgevaarlijk. ■

Een bandtransporteur is typisch een complex en extreem
krachtig systeem. De rubberen banden, talloze draagrollen,
zware aandrijf- en keertrommels en aandrijfmotoren met
hoge koppels vormen evenzovele gevaren voor de veiligheid
van operators.

In de meeste gevallen beweegt een transportband met een constan-
te snelheid; gewoonlijk ergens tussen de 0,5 en 10 m/s. Een Olym-
pische sprinter die aan de startlijn volledig is gefocust op het start-
schot voor de te lopen race, heeft een reactietijd van ongeveer 0,18
seconden. Als deze atleet gegrepen wordt door een transportband
met een snelheid van 3 m/s is hij al meer dan een halve meter mee-
gesleurd voordat hij zich realiseert wat er gebeurt.

Onverwacht
Een gemiddelde werknemer heeft waarschijnlijk een aanmerkelijk
langere reactietijd. Hij wordt over een langer traject meegesleurd.
Hoogstwaarschijnlijk zal de botsing met draagrollen en trogstellen
hem ernstig verwonden of zelfs zijn dood betekenen. In feite liggen
de kaarten voor de medewerker nog ongunstiger. Waar de sprinter
een startschot verwacht en er dus mentaal op is voorbereid, kan de
werknemer volkomen onverwacht worden geconfronteerd met een
transportband die op afstand wordt gestart.

Opgeslagen energie
Volgens Dan Marschall, process engineer bij Martin Engineering,
lopen werknemers die met transportbanden werken nog veel meer
gevaren. “Een met product beladen band bouwt in het bovenpart
veel spanning op. Wanneer de installatie stopt, kan die opgeslagen
energie plotseling vrijkomen in de vorm van bandslip bij de kop-
trommel. Een werknemer kan daarbij door de band de installatie
worden ingetrokken, met alle gevolgen van dien.”

Lockout/tagout
De simpele vuistregel is dat een bewegende band onder geen beding
mag worden aangeraakt. En zelfs een stilstaande band mag niet wor-
den aangeraakt, tenzij die afdoende is beschermd tegen een onver-
wachte opstart. Dat betekent dat voor het onderhoud en de inspectie
van transportbanden gebruik moet worden gemaakt van geschikte
lockout/tagout- of blockout/testout beveiligingssystemen, aangevuld
met antiterugloop-inrichtingen (backstops) op de koprol.

Afschermingen
Bandtransporteurs kenmerken zich door een groot aantal bewegen-
de delen: transportbanden, draagrollen, stuursystemen, trommels
en spaninrichtingen.

Pas op voor
transport-
banden

Afb. 1 Een

bandtransporteur is

een groot, complex en

krachtig systeem

Afb. 2

Bandtransporteurs

vormen een risico voor

beknelling en andere

verwondingen

november 2020 Haven / Veiligheid

Bulk_Stramien_10_2018.indd 17 02-11-20 14:47