De Hoge Raad heeft op 22 juni 2012 NEN in het gelijk gesteld; op de NEN-normen rust auteursrecht. De NEN-normen zijn geen door de overheid uitgevaardigde algemeen verbindende voorschriften. Ze zijn om die reden niet vrij van auteursrecht.
In 2011 heeft de Raad van State al beslist dat de NEN-normen, waarnaar in het Bouwbesluit wordt verwezen, geen algemeen verbindende voorschriften zijn die vanwege het Rijk zijn vastgesteld. Zij behoeven niet op dezelfde wijze als regelgeving van overheidswege, zoals het Bouwbesluit, te worden bekendgemaakt. De bepaling in de Auteurswet dat wetgeving vrij van auteursrecht is, acht de Hoge Raad niet van toepassing op NEN-normen, ook niet als in wetgeving daarnaar is verwezen.
Vrijwillige afspraken
Jan Wesseldijk, algemeen directeur van NEN, is blij met de uitspraak: “Een heldere, eenduidige beslissing. Normen zijn geen wetteksten en het auteursrecht is van NEN. Nu, maar ook in de toekomst. Normalisatie is een doeltreffende vorm van zelfregulering. Niet alleen in de bouwsector, maar in alle sectoren maken belanghebbende partijen vrijwillig afspraken om te komen tot efficiënte, veilige werkwijzen en producten.” Normalisatie is een dynamisch proces en leidt door kennisoverdracht tot innovatie. Het proces wordt voor een deel gefinancierd uit de opbrengst van normen.
Bouwkundig adviesbureau
Bouwkundig adviesbureau Knooble spande een zaak aan tegen de Staat (ministerie VROM) en NEN. Knooble wil niet langer betalen voor de NEN-normen waarnaar in het Bouwbesluit 2003 werd verwezen. Inmiddels is het Bouwbesluit 2012 van kracht. Knooble stelde dat deze normen gratis verkrijgbaar moeten zijn. De Staat en NEN nemen echter het standpunt in dat de normen geen algemeen verbindende voorschriften zijn. Normen zijn vastgelegde afspraken die worden gemaakt door en voor de markt. Iedereen is vrij om langs een andere weg dan een NEN-norm aan te tonen dat hij aan de wettelijke eisen heeft voldaan.
